Dla marketingu | 19 listopada 2019

Jak zorganizować konkurs w zgodzie z prawem?

Rośnie liczba konkursów organizowanych w mediach społecznościowych. Tego typu media przyciągają coraz większą liczbę użytkowników, a firmy coraz bardziej doceniają promocję takimi kanałami. Przedsiębiorcy starają się zwiększyć zasięg promowanego towaru lub usługi i wywoływać pozytywne skojarzenia konsumentów z daną marką również za pośrednictwem konkursów. Przed ich organizacją należy jednak poznać aspekty prawne związane z tym, jak konkursy funkcjonują w sieci.

Jeśli jesteś zainteresowany pomocą prawną i bezpłatną wyceną skontaktuj się z nami. Radca prawny Kraków.

Konkurs a loteria

Podstawowa kwestia to odpowiedź na pytanie: organizujemy konkurs czy loterię? Są to bowiem dwie zupełnie odmienne sytuacje, inaczej unormowane prawnie.

Loteria jest grą losową objętą przepisami ustawy o grach hazardowych. Właśnie ta losowość stanowi tutaj najważniejsze kryterium – wyznaczenie zwycięzcy powinno być dziełem przypadku. Wskazać należy, że loterie są unormowane w przepisach prawa bardziej restrykcyjnie od konkursów. Zgodnie z art. 3 ustawy o grach hazardowych urządzanie gier losowych jest dozwolone na podstawie właściwej koncesji, zezwolenia lub dokonanego zgłoszenia. Do obsługi loterii będziemy również potrzebować osób posiadających szkolenie z zakresu przepisów o grach hazardowych i regulaminów urządzanych gier.

Z konkursem sprawa jest dużo prostsza. Nie jest potrzebne żadne zezwolenie, nie musimy go zgłaszać ani informować o nim żadnych instytucji. Nie ma też wymogu zatrudnienia do jego obsługi specjalnie wyszkolonych osób. Konkurs funkcjonuje bowiem na zasadzie przyrzeczenia publicznego, o którym mowa w art. 919-921 Kodeksu cywilnego. Tutaj nagrody nie są przyznawane losowo – zwycięzca jest wyłaniany według określonych w regulaminie konkursu kryteriów. Należy jednak pamiętać, że przyrzeczenie publiczne wywołuje zobowiązanie prawne organizatora i w sytuacji, gdy się z niego nie wywiąże, uczestnicy będą mogli dochodzić naruszenia swoich praw. Powyższe cechy konkursu sprawiają, że to właśnie ta forma jest stosowana w przypadku mediów społecznościowych.

Czy konkurs to świadczenie usług drogą elektroniczną?

Organizowanie konkursu online należy uznać za świadczenie usług drogą elektroniczną w świetle art. 2 pkt 4 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Jest to bowiem świadczenie usług za pomocą publicznych sieci teleinformatycznych na indywidualne żądanie usługobiorcy, bez jednoczesnej obecności stron. Co z tego wynika? Omawiana regulacja prawna nakłada na organizatora dodatkowe obowiązki, między innymi sporządzenie regulaminu czy ujawnienie tożsamości organizatora i sposobu kontaktu, a także obowiązki informacyjne.

Regulamin

O ile w przypadku samego przyrzeczenia publicznego Kodeks cywilny nie nakłada obowiązku sporządzenia regulaminu, o tyle w ustawie o świadczeniu usług drogą elektroniczną taki się już pojawia. Poza tym dzięki regulaminowi nie ma żadnych wątpliwości co do warunków konkursu. W regulaminie powinny się znaleźć wszystkie założenia konkursu i dokładny opis sposobu wyłonienia zwycięzcy.

Co powinien zawierać regulamin konkursu?

• Nazwę konkursu,
• Dane organizatora,
• Miejsce i czas organizacji konkursu,
• Kryteria definiujące osoby uprawnione do udziału w konkursie,
• Procedurę przystąpienia do konkursu,
• Opis nagród,
• Kryteria wyboru zwycięzcy,
• Sposób przekazania nagrody,
• Formę publikacji wyników,
• Informację o przetwarzaniu danych osobowych (RODO),
• Ewentualne klauzule dotyczące przekazania organizatorowi praw autorskich do prac konkursowych,
• Sposoby rozpatrywania reklamacji,
• Aspekty podatkowe związane z otrzymaniem nagrody.

Nagroda

Konkurs nie może się obyć bez nagrody. Mogą nią być zarówno pieniądze czy rzeczy, jak i usługi. Przepisy dotyczące przyrzeczenia publicznego nie wprowadzają w tym obszarze żadnych ograniczeń.

RODO w praktyce

Ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych pojawiło się już w wielu aspektach naszego życia. Nie inaczej jest w przypadku organizacji konkursu, gdzie dochodzi do przetwarzania danych osobowych uczestników. Art. 13 i 14 rozporządzenia zawierają obowiązek informacyjny, czyli konieczność powiadomienia osoby, której dane przetwarzamy, o: sposobie tego przetwarzania, osobie przetwarzającej, prawie do cofnięcia zgody na przetwarzanie itd. Warto zaznajomić się z tymi przepisami i zawrzeć obowiązek informacyjny RODO w regulaminie.

10% podatku

Jak stanowi art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym, od osób fizycznych z tytułu wygranych w konkursach pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 10% wygranej lub nagrody. Odprowadza go fundator nagrody i nie może przenieść tego obowiązku na zwycięzcę konkursu. Warto zatem kwestię tę w odpowiedni sposób ustalić w treści regulaminu. Organizatorzy stosują różne metody, aby obowiązek ten nie komplikował zbytnio konkursu i nie był uciążliwy dla jego uczestników. 

Zamówienie realizacji konkursu u osoby trzeciej

A co w przypadku, gdy to nie my zajmujemy się organizacją konkursu, a jedynie zlecamy go agencji lub znanemu influencerowi? Wówczas należy sporządzić odpowiednią umowę zawierającą wszystkie ustalenia współpracy.

Jak wygląda podział odpowiedzialności w takim przypadku? Częściowe uzgodnienia możemy spisać w umowie, jednak niezależnie od takich ustaleń w większości przypadków to my będziemy płatnikiem podatku od wygranej oraz administratorem danych osobowych w świetle RODO.

Należy również pamiętać o treści art. 429 Kodeksu cywilnego:

Kto powierza wykonanie czynności drugiemu, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną przez sprawcę przy wykonywaniu powierzonej mu czynności, chyba że nie ponosi winy w wyborze albo że wykonanie czynności powierzył osobie, przedsiębiorstwu lub zakładowi, które w zakresie swej działalności zawodowej trudnią się wykonywaniem takich czynności.

Wynika stąd jasno, że dla ograniczenia naszej odpowiedzialności za działania takich osób warto zatrudnić podmioty profesjonalnie zajmujące się taką działalnością oraz zadbać o odpowiednią umowę.

Klauzule niedozwolone

Czasami pojawiają się pytania, czy uczestnik konkursu jest konsumentem w świetle art. 385³ Kodeksu cywilnego i czy katalog niedozwolonych postanowień umownych dotyczy również regulaminu konkursowego. Jednoznacznie wątpliwości te rozstrzygnął Sąd Najwyższy. Zgodnie z tezą wyroku z dnia 28 stycznia 2015 r.I CSK 40/14:

Regulamin opracowany przez organizatora tzw. sprzedaży promocyjnej nie jest wzorcem umowy w rozumieniu art. 384 i nast. k.c.

Wynika stąd, że katalog klauzul niedozwolonych z Kodeksu cywilnego nie ma zastosowania do konkursów i ich regulaminów.

Prawa autorskie

Wszelkie przejawy działalności twórczej, w tym regulaminy konkursów organizowanych w sieci, chronione są prawem autorskim. Zabronione jest zatem ich kopiowanie czy wykorzystywanie na potrzeby organizacji własnego konkursu. Warto o tym pamiętać i powstrzymywać się przed takim działaniem, gdyż inni przedsiębiorcy mogliby mieć słuszne roszczenia w związku z naruszeniem ich praw. 

Podsumowanie

Przedsiębiorca planujący przeprowadzić konkurs w mediach społecznościowych powinien zadbać o wszelkie kwestie prawne związane z jego organizacją. Dokumentem, który zapewni bezpieczeństwo przedsiębiorcy, ale również uczestnikom konkursu, będzie przede wszystkim regulamin – to podstawowy i konieczny dokument prawny. Powinien on posiadać odpowiednio przejrzystą treść i nie naruszać praw uczestników. Prawidłowo przygotowany regulamin rozwieje wszelkie wątpliwości i zapewni bezpieczeństwo wszystkich stron.

Jeśli jesteś zainteresowany pomocą prawną i bezpłatną wyceną skontaktuj się z nami. Kancelaria prawna Kraków.