Nowości prawne | 1 kwietnia 2021

Prawny aspekt wydania muzyki w serwisach streamingowych

Jeszcze nigdy w historii świata twórcy nie mieli tak dużych perspektyw i tak ułatwionej możliwości publikacji swoich dzieł szerokiemu gronu. Jeśli pisarz zdecyduje się napisać ebooka, to wydanie dziś książki jest bardzo łatwe i ogólnodostępne, a self-publishing jest coraz bardziej popularny. Początkujący reżyserzy mogą łatwo publikować swoje filmy na YouTube lub innych podobnych portalach, docierając w ten sposób do szerokiej publiczności, a nawet zarabiając na wyświetleniach swoich filmowych dzieł. Amatorscy fotografowie również mają szeroki wybór serwisów do publikacji swojej twórczości i zarabianiu na niej. A jak jest z muzykami? Czy domowi DJ-e, amatorskie zespoły muzyczne i piosenkarze również mają łatwą drogę dostępu do serwisów streamingowych, takich jak, chociażby Spotify, Tidal, Deezer czy Apple Music? Jak umieścić swój utwór na takiej platformie i czy jest to w ogóle w Twoim zasięgu?

Jeśli jesteś zainteresowany pomocą prawną i bezpłatną wyceną skontaktuj się z nami. Radca prawny Kraków.

Czy pośrednik jest konieczny do wydania muzyki w serwisach streamingowych?

Niestety w większości przypadków muzyczne serwisy streamingowe wymagają pośrednictwa tak zwanego dystrybutora/agregatora, by umieścić nasz utwór w swoich zasobach. Jest to jednak zrozumiałe, gdyż w innym wypadku zalane zostałyby ogromem utworów o wątpliwej jakości. Przełożyłoby się to na komfort korzystających z nich użytkowników.
Kroki, jakie należy podjąć w celu wydania swojej muzyki na serwisach streamingowych:

1. Odnaleźć dystrybutora, który najlepiej odpowiada naszym potrzebom.

Przykłady dystrybutorów:

• routenote.com – charakteryzuje się obecnością darmowego planu z brakiem stałej opłaty. W planie tym jednak pobierana jest część naszego wynagrodzenia z serwisów streamingowych.
• distrokid.com – jest to pośrednik polecany przez samo Spotify. Nielimitowany abonament z nielimitowaną ilością muzyki udostępnionej w serwisach streamingowych kosztuje 19,99 dolarów na rok.
• independentdigital.com – polski agregator treści cyfrowych. Współpracuje z wieloma serwisami, zarówno muzycznymi, jak i wideo. Oferuje również inne usługi, takie jak prowadzenie kanału na YouTube.

2. Odnaleźć na stronie dystrybutora sposób podpisania umowy oraz przekazania plików z muzyką. 

3. Przeczytać dokładnie warunki umowy z dystrybutorem, zwracając uwagę, czy nie ma żadnych ukrytych opłat i co najważniejsze – że zachowujemy 100% praw do naszych utworów. Warto również upewnić się, że licencja nie obejmuje niepotrzebnych pól eksploatacji, wykraczających poza serwisy streamingowe.

4. Przekazać muzykę do weryfikacji.

Zmiana pośrednika

Należy również pamiętać o tym, że (oczywiście jeżeli umowa została skonstruowana tak, jak się należy) artysta korzystający z usług takiego pośrednika cały czas jest właścicielem praw autorskich do utworu, a dystrybutor jedynie pośredniczy w umieszczaniu ich na serwisach. Twórca nie przenosi praw autorskich majątkowych (przypominamy, że prawa autorskie osobiste są niezbywalne), a jedynie udziela licencji. Wynika to z umowy zawieranej przy rejestracji oraz regulaminów sprawdzonych serwisów. Wiąże się to z tym, że twórca może dowolnie przenosić swoją muzykę pomiędzy dystrybutorami. 

Distrokid doesn’t take any copyright or other interest in any of your music, only a limited license to distribute.  

– fragment umowy dystrybucji z Distrokid

This Site is designed for use by content providers and clients of RouteNote to upload and license music and other materials.

– fragment warunków użytkowania RouteNote

W zakres umowy/licencji wchodzi wyłącznie dystrybucja cyfrowa i/lub opieka nad kanałem YouTube. Wszystkie pozostałe pola eksploatacji takie jak dystrybucja fizyczna, dystrybucja radiowa/telewizyjna, opieka PR/management nie są objęte naszą umową licencyjną.

– fragment FAQ z Independent Digital

Twórca, który nie ma pewności co do sukcesu swoich dzieł i nie posiada jak na razie dużego grona odbiorców, opłacając abonament, będzie ponosił stałe koszty związane z dystrybucją utworu bez wymiernych korzyści finansowych. Początkujący artysta może więc rozpocząć karierę w serwisie bez decydowania się na stałą opłatą, a w zamian za to wybrać dokonanie płatności w formie procent od uzyskanego dochodu. Większość pośredników udostępnia możliwość późniejszej zmiany formy rozliczenia. 

Warunki dystrybucji

Serwisy streamingowe mają oczywiście swoje warunki, jakie muszą spełnić utwór oraz okładka albumu, by można je było umieścić w ich zasobach. Utwór musi być w określonym formacie i jakości, i co najważniejsze, ale chyba oczywiste – nie może łamać niczyich praw autorskich.

Oczywiste jest, że również muzyka, którą artysta chce udostępnić w serwisach streamingowych, musi być jego dziełem. Nie może to być twórczość kogoś innego, bo w takim przypadku utwór zostanie odrzucony. Podobnie będzie jednak z utworami zawierającymi motywy z czyichś piosenek. Jeśli nie zostaną odrzucone od razu przy weryfikacji, to istnieje duże prawdopodobieństwo, że znikną z serwisu w przyszłości. 

Please understand that you must own or otherwise have the legal right to reproduce and distribute 100% of the recordings, musical compositions, artwork and any other material that you intend to upload and distribute via the Distrokid service, including the right to make and distribute digital downloads embodying the musical compositions therein, and electronic transmissions of such musical compositions (including, without limitation, via streaming services), as necessary.  

For example, you cannot deliver to us any remixes, or recordings that include samples unless you have all necessary written permission from the songwriters and from the owners of the applicable original recordings. We offer a service to help you obtain licenses for recordings of your cover versions, but you must opt-in to and register for that service if you upload any cover versions to us. Your recordings of cover versions will not be available in any digital store until Distrokid receives notice that the appropriate licenses have been cleared.

– fragment umowy dystrybucji z Distrokid

Kwestia motywów z innych piosenek, czyli tak zwanych sampli, to w ogóle ciekawy problem prawny. Powstały one pod koniec lat 70. i przez wiele lat nie były w ogóle unormowane prawnie. Dopiero po jakimś czasie sample doczekały się swojej definicji w orzecznictwie sądowym. Obecnie sample w polskim prawie nie są stricte uregulowane. Powoduje to podział poglądów w tej sprawie. Przez wielu sample bez zgody autora oryginalnej piosenki są uznawane za dozwolone wyłącznie, gdy nie można w nich rozpoznać oryginalnego utworu – gdyż w takim przypadku ciężko udowodnić, że nowy wykonawca czerpał z czyjejś piosenki. Podobnie w sprawie wypowiada się Trybunał Sprawiedliwości EU w wyroku z 29 lipca 2019 r. o sygnaturze akt C-476/17. 

Jeśli utwór z sampla jest rozpoznawalny, to można narazić się na odpowiedzialność z tytułu art. 79 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, który przewiduje możliwość nałożenia przez sąd między innymi obowiązku zapłaty odszkodowania.

Sampla, który da się rozpoznać, można użyć więc wyłącznie za zgodą posiadacza praw autorskich do oryginalnego utworu.

Podatki

Nie można zapomnieć, że od pieniędzy zarobionych na streamingu muzyki twórca musi odprowadzić podatek. W tym przypadku będzie to podatek od przychodów z praw majątkowych, gdyż taki muzyk zarabia na udzielaniu licencji na utwory. Jako artyście przysługuje mu również bardzo korzystna możliwość odliczenia 50% kosztów uzyskania przychodu. 

Streaming to przyszłość?

Streaming stał się w zasadzie podstawowym źródłem dystrybucji muzyki i stan taki z pewnością utrzyma się dłużej. Co do tego nie ma żadnych wątpliwości. Coraz mniej osób dziś kupuje poszczególne utwory czy albumy – zarówno w wersji cyfrowej, jak i na fizycznym nośniku. Oprócz wygody i taniego dostępu do milionów utworów serwisy te mają jeszcze jedną ogromną zaletę – przystępność dla artystów. Każdy dziś może umieszczać swoją muzykę w miejscu dostępnym dla słuchaczy z całego świata i dzielić się swoją twórczością, a przy okazji na tym zarabiać. Warto w związku z tym zwrócić uwagę na kwestie prawne i wiążące umowy licencyjne zawierane zarówno z pośrednikami, a także serwisami streamingowymi, które de facto zastępują umowy zawierane niegdyś z wytwórniami fonograficznymi.

Jeśli jesteś zainteresowany pomocą prawną i bezpłatną wyceną skontaktuj się z nami. Kancelaria prawna Kraków.