Dla marketingu | 6 września 2019

Nowe rozporządzenie o platformach internetowych

Unia Europejska przyjęła rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady z 20 czerwca 2019 r. w sprawie propagowania sprawiedliwości i przejrzystości dla użytkowników biznesowych korzystających z usług pośrednictwa internetowego. Dotyczy ono nie tylko platform handlowych, ale również takich usług jak wyszukiwarki hoteli oraz linii lotniczych, porównywarki cen czy nawet sklepy z aplikacjami. 

Jeśli jesteś zainteresowany pomocą prawną i bezpłatną wyceną skontaktuj się z nami. Kancelaria prawna Kraków.

Problem platform internetowych

Organy Unii Europejskiej zauważyły problem nadużywania przez platformy internetowe silniejszej pozycji względem swoich klientów. Klienci takich platform to głównie przedsiębiorcy. Często zdarzało się, że platforma w regulacjach prawnych dawała sobie możliwość dowolnego zawieszania lub zamykania kont przedsiębiorców korzystających z ich pośrednictwa. Praktyka ta stawiała przedsiębiorców internetowych w dużo słabszej pozycji i mogła być stosowana w  celu wymuszenia zgody na mniej korzystne warunki współpracy. 

Preambuła do Rozporządzenia

W preambule do Rozporządzenia zwrócono uwagę na powyższe zagrożenie i wskazano:

Zależność użytkowników biznesowych od usług pośrednictwa internetowego prowadzi także do sytuacji, w której użytkownicy biznesowi często mają ograniczone możliwości dochodzenia roszczeń, w przypadku gdy jednostronne działania dostawców tych usług wywołują spór. W wielu przypadkach dostawcy ci nie oferują dostępnych i skutecznych wewnętrznych systemów rozpatrywania skarg. Istniejące alternatywne mechanizmy pozasądowego rozstrzygania sporów mogą również okazać się nieskuteczne z różnych względów, w tym z powodu braku wyspecjalizowanych mediatorów i obawy użytkowników biznesowych przed działaniami odwetowymi.

Należy zatem ustanowić jednolity i ukierunkowany zestaw obowiązkowych przepisów na szczeblu Unii, aby zapewnić sprawiedliwe, przewidywalne, zrównoważone i budzące zaufanie otoczenie biznesowe w internecie w obrębie rynku wewnętrznego, w szczególności poprzez zagwarantowanie użytkownikom biznesowym, którzy korzystają z usług pośrednictwa internetowego, odpowiedniego poziomu przejrzystości, a także skutecznych możliwości dochodzenia roszczeń w całej Unii. Przepisy te powinny również zapewnić odpowiednią przejrzystość w kwestii plasowania użytkowników z witryną firmy w wynikach wyszukiwania generowanych przez wyszukiwarki internetowe. Jednocześnie przepisy te powinny być tak sformułowane, by zachować znaczący potencjał innowacyjny szeroko pojętej gospodarki platform internetowych.

Cel zmiany przepisów

Wejście w życie nowych przepisów ma zatem na celu uregulowanie nierówności stron i ochronę mniejszych przedsiębiorców internetowych. W wielu miejscach na łamach niniejszego serwisu zwracano uwagę, że przedsiębiorcy Internetowi wymagają ochrony ze strony nowych regulacji prawnych, gdyż ich sytuacja prawna w wielu aspektach jest zagrożona.

Najważniejsze zmiany

Jasne warunki usunięcia lub zawieszenia konta

Najważniejszą zmianą omawianych przepisów jest to, iż warunki zawieszenia lub usunięcia konta przedsiębiorcy działającego za pośrednictwem platformy internetowej będą musiały być jasno określone, a każdy taki przypadek dokładnie uzasadniony. Przedsiębiorca otrzyma również ostrzeżenie na 30 dni przed zamknięciem konta. Wszelkie zmiany regulaminów współpracy z taką platformą będą musiały być natomiast ogłaszane co najmniej 15 dni przed ich wprowadzeniem.

Jest to element walki z nieuczciwymi praktykami platform, które do tej pory miały nieograniczone możliwości usuwania użytkowników i dowolność w kwestii zmiany warunków korzystania z platformy. Doprowadzało to czasem do kuriozalnych sytuacji, w których prowadzący dużą sprzedaż na platformie przedsiębiorca otrzymywał wybór: zgoda na współpracę z platformą na dużo gorszych warunkach lub usunięcie konta.

Dla przedsiębiorcy internetowego nowe przepisy spowodują przejrzyste warunki i uczciwe zasady współpracy z wiodącymi platformami – zarówno handlowymi, jak i świadczącymi usługi wyszukiwania w branży hotelarskiej czy gastronomicznej.

Zasady przyznawania określonej pozycji

Kolejna zmiana to wymóg jasnych zasad przyznawania określonej pozycji względem innych sklepów lub towarów na danej platformie. Regulamin platformy będzie musiał dokładnie określać warunki uzyskania konkretnego umiejscowienia, np. w wynikach wyszukiwania użytkowników. Wymogiem będzie informacja, czy dany przedsiębiorca jest wyżej w wynikach, bo jest lepiej oceniany, czy np. dlatego, że korzysta z płatnego promowania.

Ochrona praw pokrzywdzonych przedsiębiorców

Regulacja prawna przewiduje również możliwość występowania przed sądami w interesie klientów przeciwko platformom internetowym dla stowarzyszeń non profit, podobnie jak rzecz ma się obecnie przykładowo ze stowarzyszeniami broniącymi interesów konsumentów. Pozwoli to chronić prawa pokrzywdzonych przedsiębiorców.

Sprzedaż własnych produktów wśród innych ofert

Wiele platform internetowych oferuje produkty wśród innych ofert na własnej platformie. Będą musiały one jasno informować o przewagach, jakie są w stanie zapewnić swoim produktom przez fakt bycia na uprzywilejowanej pozycji. Platformy te mają bowiem dostęp do licznych danych dotyczących sprzedaży innych przedsiębiorców oraz narzędzia do atrakcyjnego pozycjonowania i oznaczania własnych ofert. Ma to zapewnić możliwość konkurowania na równiejszych zasadach z ofertami wystawionymi przez samą platformę.

Wewnętrzny system rozpatrywania skarg i reklamacji

Warto zaznaczyć, że platformy internetowe będą mieć obowiązek wdrożenia wewnętrznego, nieodpłatnego systemu rozpatrywania skarg i reklamacji. Platformy będą musiały jasno informować o funkcjonowaniu takiego systemu, a także o upublicznianiu danych dotyczących złożonych skarg, takich jak ich przedmiot, liczba czy sposób rozwiązania. 

Czas na wprowadzenie zmian

Założenia rozporządzenia w sprawie propagowania sprawiedliwości i przejrzystości dla użytkowników biznesowych korzystających z usług pośrednictwa internetowego będą musiały zostać wdrożone przez wszystkie platformy internetowe w krajach Unii Europejskiej w ciągu 12 miesięcy od dnia ogłoszenia, czyli od 12 lipca 2020 r. 

Podsumowanie

Omawiane przepisy nie dotyczą zatem bezpośrednio niewielkich sklepów czy serwisów internetowych. Jednak w sytuacji, w której przedsiębiorca internetowy korzysta z pośrednictwa dużych platform handlowych czy wyszukiwarek, będzie mógł skorzystać z nowych uprawnień, a jego prawa związane z funkcjonowaniem na tych platformach będą w większym stopniu chronione.

Jeśli jesteś zainteresowany pomocą prawną i bezpłatną wyceną skontaktuj się z nami. Radca prawny Kraków