Nowości prawne | 4 marca 2021
Kradzież tożsamości w sieci. Jak postępować w takiej sytuacji?

W dzisiejszych czasach częstym problem jest podszywanie się pod kogoś w Internecie, czyli kradzież tożsamości, do której dochodzi w sieci. Ze względu na przeniesienie sporej części życia do Internetu, podstawowe formy takich kradzieży tożsamości są wyjątkowo proste w realizacji. Wystarczy, że przestępca założy profil na portalu społecznościowym wpisując czyjeś imię i nazwisko oraz umieszczając jego zdjęcie. Już takie działania mogą nas narazić na straty wizerunkowe, jednak to nie jedyne formy kradzieży tożsamości.
Kradzież tożsamości w sieci – co mówi prawo?
Osoba dokonująca kradzieży tożsamości musi jednak zdawać sobie sprawę, że popełnia przestępstwo. Podszywanie się pod kogoś w sieci spełnia przesłanki przestępstwa penalizowanego w art. 190a § 2 Kodeksu karnego, a co za tym idzie – zagrożone jest karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
§ 1. Kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia lub istotnie narusza jej prywatność, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
§ 2. Tej samej karze podlega, kto, podszywając się pod inną osobę, wykorzystuje jej wizerunek, inne jej dane osobowe lub inne dane, za pomocą których jest ona publicznie identyfikowana, w celu wyrządzenia jej szkody majątkowej lub osobistej.
§ 3. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 lub 2 jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.
§ 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 1 lub 2 następuje na wniosek pokrzywdzonego.
Co może wskazywać na to, że padliśmy ofiarą kradzieży tożsamości?
Kradzieże tożsamości mogą przejawiać różne formy. Może to być konto na portalu społecznościowym podpisane naszym imieniem i nazwiskiem lub/oraz zawierające nasze zdjęcie. Często bywa to również założenie konta w banku i/lub wyłudzenie w ten sposób kredytu. Instytucje bankowe starają się na taką okoliczność zabezpieczyć, ale czasami przestępcom udaje się dokonać procederu – zwłaszcza po dokonaniu kradzieży dowodu osobistego.
Jak postępować w przypadku kradzieży tożsamości w sieci?
W pierwszej kolejności powinniśmy powiadomić o tym serwis, za pośrednictwem którego ktoś się pod nas podszywa. Największe serwisy społecznościowe, takie jak Facebook czy Twitter posiadają do tego celu specjalne formularze zgłoszeniowe:
Jeżeli dany portal nie posiada takiego formularza, musimy zgłoszenie wysłać za pomocą poczty elektronicznej na adres, który zazwyczaj będzie na stronie serwisu w zakładce „kontakt” lub w treści regulaminu.
W przypadku, gdy do kradzieży tożsamości doszło w związku z założeniem konta w banku, należy niezwłocznie powiadomić o tym ten bank. Takie bowiem działanie przestępców jest zawsze wstępem do wyłudzania kredytów bądź chwilówek lub działalności przestępczej z wykorzystaniem tego rachunku bankowego założonego na nasze dane. Obecnie wiele umów pożyczek można podpisać robiąc przelew weryfikacyjny ze swojego konta bankowego – jest to zatem skrajnie niebezpieczne, gdy takie konto założone na nasze dane jest w rękach przestępców. W takim przypadku powinniśmy również zorientować się w jaki sposób przestępcom udało się założyć na nas rachunek bankowy. Możliwe, że zgubiliśmy dowód osobisty lub wysłaliśmy jego skan w nieodpowiednie miejsce. Pamiętać należy, że zawsze powinniśmy zgłosić utratę dowodu osobistego na Policję lub do urzędu gminy i nie wysyłać jego skanu w niezweryfikowane miejsca.
Po podjęciu powyższych działań powinniśmy złożyć na Policję lub Prokuraturę wniosek o ściganie przestępstwa z art. 190a § 2 Kodeksu karnego. Przestępstwo to jest bowiem ścigane na wniosek pokrzywdzonego. Oznacza to, że organy ścigania rozpoczną dochodzenie wyłącznie po otrzymaniu stosownego wniosku, a nie wystarczy do tego powzięcie przez nich informacji o podejrzeniu popełnienia przestępstwa – jak ma to miejsce w przypadku przestępstw ściganych z urzędu. Dodatkowo możemy w toku postępowania wnieść o podanie wyroku do publicznej wiadomości na podstawie art. 43b Kodeksu karnego – co pomoże odwrócić skutki kradzieży naszej tożsamości.
Podsumowanie
Kradzież tożsamości może przybierać różnorakie formy. Niekiedy skutkiem jest utrata czci – w przypadku założenia konta na nasze dane w portalu społecznościowym i umieszczanie tam kompromitujących treści, a niekiedy skutki finansowe mogą być druzgocące. Pamiętajmy, że to głównie od czasu reakcji zależy skuteczność odwrócenia konsekwencji kradzieży tożsamości, której padliśmy ofiarą.
Polecane artykuły

Dla marketingu
Czy trzeba rejestrować serwis internetowy?
Zagadnienie dotyczące obowiązku rejestracji serwisu internetowego budzi wątpliwości w praktyce. Wątpliwości te podyktowane są faktem, że ustawa regulująca tę kwestię nie doczekała się do dnia dzisiejszego gruntownej nowelizacji. Mowa w tym przypadku o ustawie z dnia 26 stycznia 1984 r. prawo prasowe (Dz.U.1984.5.24). Ustawa ta zawiera sformułowania aktualne dla minionego ustroju. Ustawa nie jest dostosowana […]