Aplikacje | 11 sierpnia 2023

Jak wygląda atak spyware i jak go uniknąć?

Rozporządzenie RODO to jeden z najważniejszych aktów prawnych w naszym kraju. Na każdego przedsiębiorcę nakłada on bowiem obowiązek zadbania o bezpieczeństwo danych osobowych wszystkich klientów i osób korzystających z usług firmy. Aby uniknąć wycieku danych, należy stosować odpowiednie zabezpieczenia.

Najważniejszy będzie oczywiście program antywirusowy zainstalowany na każdym urządzeniu, na którym przechowywane są poufne dane. Konieczne jest ustawienie bezpiecznych haseł dostępu zarówno do konkretnych urządzeń, jak i portali, CRM-ów, baz danych, platform e-commerce PrestaShop, Sote, Magento lub innych obsługujących sklepy internetowe.

Funkcja ich automatycznego zapisywania w przeglądarkach to jedno z największych niebezpieczeństw, zwiększających ryzyko wycieku danych. Pod żadnym pozorem nie próbujmy zatem w ten sposób ułatwiać sobie pracy! Te środki bezpieczeństwa powinny pomóc każdemu przedsiębiorcy zadbać o dane. 

Czasem niestety może się jednak zdarzyć, że informacje te dostaną się w niepożądane ręce. O tym, jak reagować w takiej sytuacji pisaliśmy już w artykule, do którego odsyłamy wszystkich zainteresowanych. 

Dzisiaj poruszymy nieco inną kwestię – czym jest złośliwe oprogramowanie szpiegujące spyware. Podpowiemy także, jak uniknąć takiego wirusa, który może bez większych problemów wysłać dane naszych klientów na specjalne serwery zewnętrzne. Dowiedz się, jak chronić siebie i swoją firmę przed takimi atakami! 

Spyware – co to w ogóle jest?

Czym jest spyware? To po prostu jeden z rodzajów złośliwego oprogramowania. Sposób, w jaki działa, może być dla nas niezwykle niebezpieczny. Oprogramowanie szpiegujące przenika bowiem przez nasze zapory i zabezpieczenia, a następnie infekuje cały system.

Instalacja spyware odbywa się bez naszej wiedzy, dlatego nieświadomie korzystamy z urządzenia tak samo, jak wcześniej, a wirus zbiera w tym czasie wszelkie nasze hasła, dane logowania itp… Jak się można domyśleć, przez to złośliwe oprogramowanie możemy mieć naprawdę duże problemy, związane chociażby z ochroną danych osobowych w Internecie.  

Kogo atakuje spyware?

Spyware może zaatakować niemalże każdego z nas. Nie ma bowiem zbyt dużego znaczenia, czy na ogół korzystamy z komputera, telefonu komórkowego czy tabletu. Złośliwe oprogramowanie szpiegujące typu spyware jest w stanie dostać się do każdego urządzenia podłączonego do Internetu oraz takiego, w którym następuje wymiana danych.

Odpowiednie środki bezpieczeństwa oczywiście pomogą się nam przed nim uchronić, jednak większość z nas niestety nie zdaje sobie sprawy z tego, jak ważna jest rozwaga. 

Jak działa spyware?

To, w jaki sposób działa spyware, zależy w głównej mierze od jego rodzaju. Niektóre z nich cały czas monitorują nasze zachowanie w sieci. Wiedzą, na jakie strony wchodzimy, w jakich godzinach i co na nich robimy. Najczęściej jednak spyware ma jedno istotne zadanie – zebrać nasze wszelkie poufne dane. W tym celu ukrywa się w naszym urządzeniu i dokładnie zapisuje hasła, dane logowania itp., a następnie wysyła te informacje na zdalne serwisy.

To jednak nie koniec. Spyware często rozpowszechnia także inne rodzaje wirusów czy złośliwych oprogramowań. Przez to hakerzy mogą niemalże całkowicie przejąć kontrolę nad naszym urządzeniem. Z jakimi rodzajami spyware możemy mieć do czynienia? Poniżej omówimy najpopularniejsze z nich!

Adware

Jeden z najczęściej występujących rodzajów spyware nosi nazwę “adware”. W takim przypadku złośliwe oprogramowanie kryje się pod wszelkimi banerami reklamowymi oraz wyskakującymi okienkami. Próbując zamknąć taką reklamę, niestety nieświadomie klikamy w link, pod którym ukryty jest nasz złodziej danych. Warto zatem uważać na wszelkie tego typu pop-up’y!

Trojany

Trojany zna każdy z nas. Nie zdajemy sobie jednak sprawy z tego, że jest to jeden z rodzajów złośliwego oprogramowania spyware. Ich głównym celem jest przejęcie naszych danych logowania do systemów bankowych. Tracimy zatem dostęp do swojego konta, nawet o tym nie wiedząc. Niejednokrotnie zdarza się również, że trojany zmieniają numery kont, na które przesyłamy pieniądze lub też samodzielnie generują nowe przelewy. Podczas płatności zachowajmy zatem szczególną ostrożność!

Keyloggery

Keyloggery to kolejny rodzaj złośliwego oprogramowania. Krótko mówiąc, jest to system monitorowania naszej klawiatury. Wszystkie klawisze, które klikamy, są zapisywane. Później bardzo łatwo określić, jakie ruchy zostały wykonane. W ten sposób haker pozyskuje nasze dane logowania czy wszelkie poufne informacje. Tego rodzaju spyware bardzo często instalowany jest w miejscach ogólnodostępnych, dlatego nigdy nie logujmy się do banku czy CRM-u z urządzenia, z którego korzysta większa ilość osób. 

Infostealery

Jeden z najbardziej niebezpiecznych rodzajów spyware to infostealer. Takie złośliwe oprogramowanie zbiera wszelkie możliwe dane. Wykonuje zrzuty ekranu, ma dostęp do historii przeglądarki, plików i wszystkiego, co znajduje się na naszym komputerze. W tym przypadku najlepszą ochroną jest oczywiście antywirus i regularne czyszczenie komputera. 

Jak takie oprogramowanie dostaje się do naszych urządzeń?

Aby uchronić się przed oprogramowaniem szpiegującym, warto wiedzieć, w jaki sposób przedostaje się do naszego urządzenia. Zacznijmy zatem od tego, że w głównej mierze wykorzystuje wszelkie luki w zabezpieczeniach. Wystarczy kliknąć podejrzany link znajdujący się w mailu czy wiadomości wysłanej w komunikatorze internetowym.

Niekiedy samo przypadkowe przejście do strony ukrytej pod banerem reklamowym czy wyskakującym okienkiem może sprawić, że spyware zagnieździ się w naszym urządzeniu. Co ciekawe, niektórzy ukrywają oprogramowanie szpiegujące w darmowych programach… antywirusowych. 

Jak rozpoznać spyware na swoim urządzeniu?

Wykrycie tego, czy dane urządzenie zostało zainfekowane spyware, nie należy do najłatwiejszych zadań. Takie złośliwe oprogramowanie działa bowiem w ukryciu – tak, aby zebrać, jak największą ilość danych, zanim właściciel komputera czy telefonu zorientuje się, że coś jest nie tak. Można jednak na podstawie pewnych sygnałów wykryć tego wirusa na swoim urządzeniu. Jak?

Przede wszystkim zainfekowane komputery, tablety czy telefony włączają się i wyłączają zdecydowanie wolniej niż dotychczas. Bardzo często także i cały system działa z pewnym opóźnieniem. Przez to też urządzenie może się wieszać, a korzystanie z niego staje się dość uciążliwe. To jednak niejedyne objawy spyware. 

Gdy takie złośliwe oprogramowanie przedostanie się do urządzenia, często mogą pojawiać się na nim komunikaty o wystąpieniu różnorodnych błędów. Niekiedy pokazują się dodatkowe paski narzędzi czy ikony, których wcześniej po prostu nie było.

Co ciekawe, spyware może sam blokować działanie programu antywirusowego czy zapory ogniowej, instalować różnorodne aplikacje czy przekierowywać na podejrzane strony. Niekiedy zmienia nawet ustawienia przeglądarki internetowej. 

Wykrycie spyware na swoim urządzeniu nie należy więc do łatwych zadań. Trzeba wykazać się niebywałą czujnością, aby móc zorientować się, że coś jest nie tak. 

Jak uniknąć problemów i złośliwego oprogramowania spyware?

Ryzyko pojawienia się na naszym urządzeniu spyware można oczywiście zminimalizować. Najważniejsza jest bowiem profilaktyka. Jak jednak skutecznie chronić się przed złośliwym oprogramowaniem?

Dobry antywirus

Podstawą, o której nie możemy nigdy zapomnieć, jest oczywiście dobry program antywirusowy. Wybierając ochronę urządzenia, zwróćmy uwagę na jej funkcjonalność, ale także oceny innych użytkowników. Godnym polecenia programem będzie m.in. Bitdefender, który jest stosunkowo tani i chroni wiele urządzeń – sprawdź tę recenzję!

Oczywiście jeśli chcemy go najpierw przetestować, możemy skorzystać z 30-dniowego okresu próbnego, a dopiero później zdecydować się, jaki dostępny pakiet najlepiej odpowiada naszym potrzebom. 

Aktualizacja programów i zabezpieczeń

Dość dużym błędem, który popełnia większość z nas, jest także brak aktualizacji systemu oraz wszelkich aplikacji. Wraz z poprawkami udoskonalane są również rodzaje zabezpieczeń. Lepiej zatem cały czas kontrolować, czy któryś program zainstalowany na naszym urządzeniu nie ma nowszej wersji. Niektórzy zastanawiają się zapewne również, czy aplikacje mobilne banków są bezpieczne. Odpowiedź brzmi tak, ale cały czas pamiętajmy o antywirusie oraz częstych aktualizacjach. 

Ostrożność

Nie da się ukryć, że w sieci bardzo ważna jest czujność i ostrożność. Gdy coś wygląda podejrzanie, nigdy w to nie klikajmy. Raz na kilka dni wykonajmy także skanowanie wszelkich używanych przez nas urządzeń podłączonych do sieci. Takie działanie z pewnością pomoże uchronić nasze wrażliwe dane.

Do tego pamiętajmy o chronieniu wszystkich urządzeń skomplikowanymi hasłami i regularnym zmienianiu kodów dostępu. Pod żadnym pozorem nie ustawiajmy także opcji automatycznego zapisywania danych do logowania!

Jak pozbyć się spyware?

Niekiedy niestety profilaktyka może okazać się niewystarczająca. Sposobów na to, jak pozbyć się spyware ze swojego urządzenia, jeśli się do niego przedostanie, jest kilka. Nie da się ukryć, że do najpopularniejszych i też najłatwiejszych rozwiązań należą specjalne programy usuwające wirusa. Będzie to chociażby Spyware Terminator, AdwCleaner czy Microsoft Windows Defender.

Niektóre aplikacje są nawet w stanie na bieżąco sprawdzać, czy system nie został objęty przez spyware. Trzeba jednak uważać, ponieważ hakerzy niejednokrotnie podszywają się pod takie programy i pod ich przykrywką infekują urządzenie kolejnymi wirusami.

Osoby znające się dość dobrze na nowoczesnych technologiach mogą także samodzielnie usunąć spyware ze swojego komputera. W tym celu konieczne jest przejrzenie wszelkich działających w tle aplikacji, odinstalowanie podejrzanych programów oraz sprawdzenie w rejestrze wpisów wykonanych przez szkodliwe oprogramowanie.

Kluczowe może okazać się też formatowanie i przywrócenie ustawień fabrycznych. Aby jednak mieć pewność, że ręczne usuwanie przyniesie odpowiedni efekt, trzeba naprawdę znać się na rzeczy lub zaufać specjaliście.

Spyware jest więc niebywale niebezpieczny dla użytkowników wszelkich urządzeń. Aby go uniknąć, warto oczywiście przede wszystkim wykazać się czujnością oraz zawsze mieć działający program antywirusowy. Wtedy istnieje duże prawdopodobieństwo, że uda się uniknąć ataku.