Prawa autorskie | 17 czerwca 2019

Content marketing aspekty prawne

W obecnych czasach wspomaganie sprzedaży poprzez marketing treści jest coraz bardziej popularne. Blogi, vlogi czy artykuły sponsorowane są codziennością w środowisku Internetu. Użytkownicy chcą otrzymywać rzeczowe i kompleksowe informacje w danym temacie, aby móc podjąć właściwą decyzję zakupową. W tym celu sprzedawcy zamieszczają treści mające za zadanie ułatwić konsumentowi dokonanie zakupu czy podjęcie decyzji w tym zakresie. Content marketing to najczęściej długofalowa strategia mająca na celu rozpowszechnianie treści atrakcyjnych dla wybranej grupy docelowej. Jak zatem wprowadzać wybraną strategię, aby robić to zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa ?

Jeśli jesteś zainteresowany pomocą prawną i bezpłatną wyceną skontaktuj się z nami. Radca prawny Kraków.

Blogi – jak nie łamać prawa

Na wstępie uwagę zwrócić należy na kwestię z pozoru oczywistą, a z którą jednak w dalszym ciągu pojawiają się problemy prawne. A mianowicie na łamanie praw autorskich. Wskazuję, że każdy przygotowany tekst powinien być oryginalny i twórczy. Dozwolone jest zatem kopiowanie innych tekstów czy ich fragmentów do swojej twórczości wyłącznie w ramach prawa cytatu. Należy jednak w takim przypadku podać źródło tekstu i jego autora. Podobnie rzecz się ma z zamieszczanymi w treści artykułów zdjęciami, grafikami czy filmami. Co do zasady również w tym przypadku, pod pewnymi warunkami dozwolone jest cytowanie drobnych utworów w całości lub w części z obowiązkiem podania źródła i autora zdjęcia, grafiki czy utworu audiowizualnego. Pomimo, że kwestia ta wydaje się oczywista – w praktyce zawodowej spotykamy się wciąż z problemami dotyczącymi kopiowania cudzej twórczości, przykładowo: układu graficznego, layout, opisów produktów itp. Innym problemem może być to, że ktoś nadużywa prawa cytatu, nie wypełniając jego celu (wyjaśnianie, polemika, analiza krytyczna lub naukowa, nauczanie lub prawa gatunku twórczości – art.29 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych).

Vlogi jako utwory audiowizualne

Vlogi, czyli wideoblogi są popularnym narzędziem docierania do innych użytkowników z pewnymi treściami poprzez umieszczanie filmów w serwisach takich, jak chociażby YouTube. Podkreślić należy, że materiał filmowy jest bardziej rozbudowaną formą przedstawienia treści i również z punktu widzenia prawa spotykamy się z większą liczbą zagadnień dotyczących praw autorskich. Każdy element filmu jest odrębnym utworem. Zarówno scenariusz, jak i charakteryzacja, muzyka wykorzystana w tle oraz sam tekst wypowiadany przez osobę filmowaną. Wszystkie te elementy oddzielnie, jak również w całości chronione są przez prawo autorskie. Vloger jest najczęściej autorem takich treści i to jemu przysługują prawa do posługiwania się swoją twórczością. On może również zdecydować gdzie upublicznić swoją twórczość i na jakich zasadach.

Vloger jednak musi zważać na ww. elementy, które nie będą jego twórczością, a które zostaną wykorzystane w jego materiale wideo. Jeśli vloger wykorzystuje utwory muzyczne, powinien mieć zgodę na ich wykorzystanie przez osobę będącą właścicielem praw autorskich. Jeśli vloger korzysta z utworów w ramach tzw. wolnych licencji, powinien dokładnie sprawdzić zakres udzielonej licencji. Jeśli vloger upublicznia czyjś wizerunek (wizerunek to nie tylko ukazanie twarzy lub głosu ale każdy sposób prezentacji danej osoby, umożliwiający jej identyfikacje), również powinien posiadać zgodę na wykorzystanie cudzego wizerunku w swoim filmie wideo. Zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy o prawie autorskim:

Rozpowszechnianie wizerunku wymaga zezwolenia osoby na nim przedstawionej. W braku wyraźnego zastrzeżenia zezwolenie nie jest wymagane, jeżeli osoba ta otrzymała umówioną zapłatę za pozowanie.

1. Zezwolenia nie wymaga rozpowszechnianie wizerunku:
   1) osoby powszechnie znanej, jeżeli wizerunek wykonano w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych, w szczególności politycznych, społecznych, zawodowych;
   2) osoby stanowiącej jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza.

Vloger powinien także uważać, aby nie naruszyć cudzych dóbr osobistych. Film nie powinien zawierać treści dyskryminujących ze względu na rasę, płeć, narodowość, pochodzenie etniczne, wyznanie lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek, orientację seksualną, ranić przekonań religijnych lub politycznych, zagrażać moralnemu rozwojowi małoletnich, sprzyjać zachowaniom zagrażającym zdrowiu, bezpieczeństwu lub ochronie środowiska.

Artykuły reklamowe

Często spotykamy się w sieci z artykułami reklamowymi – w tym artykułami sponsorowanymi. Prawo nakazuje, aby w taki sposób przedstawiać konsumentom informację handlową by nie wprowadzała ona konsumentów w błąd. W jaki sposób rozumieć nakaz prawny w tym zakresie?

Zgodnie z ustawą o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, czynem nieuczciwej konkurencji jest:

1) reklama sprzeczna z przepisami prawa, dobrymi obyczajami lub uchybiająca godności człowieka;
2) reklama wprowadzająca klienta w błąd i mogąca przez to wpłynąć na jego decyzję co do nabycia towaru lub usługi;
3) reklama odwołująca się do uczuć klientów przez wywoływanie lęku, wykorzystywanie przesądów lub łatwowierności dzieci;
4) wypowiedź, która, zachęcając do nabywania towarów lub usług, sprawia wrażenie neutralnej informacji;
5) reklama, która stanowi istotną ingerencję w sferę prywatności, w szczególności przez uciążliwe dla klientów nagabywanie w miejscach publicznych, przesyłanie na koszt klienta niezamówionych towarów lub nadużywanie technicznych środków przekazu informacji.

Mówiąc najprościej, jeśli artykuł jest sponsorowany, konsument powinien być o tym poinformowany. W innym przypadku będzie nieświadomy co do faktu, że autor artykułu został opłacony za jego sporządzenie. Jeśli artykuł reklamuje dany towar, powinien to robić w sposób rzetelny, sumienny i rzeczowy.

Należy także pamiętać, że prawo zawiera dodatkowe obostrzenia w stosunku do reklamy konkretnych produktów min:

• ograniczenia dotyczące reklamy alkoholu
• zakaz reklamy tytoniuzakaz
• reklamy leków na receptę
• ograniczenia dotyczące reklamy pozostałych leków i suplementów diety
• ograniczenia dotyczące reklamy kosmetyków

Ochrona danych osobowych

Zagadnienia związane z ochroną danych osobowych są bardzo szerokie i w tym zakresie odsyłam do innych artykułów zamieszczony na łamach serwisu PrawoInternetu.eu. W odniesieniu do content marketingu, wspomnę jedynie o ostrożności związanej z budowaniem bazy danych osób zainteresowanych otrzymywaniem treści. Subskrybenci list mailingowych lub newslettera, powinni w sposób wyraźny zaznaczyć, że wyrażają zgodę, aby ich dane osobowe były przetwarzane w tym celu. Najczęściej stosowanym w praktyce rozwiązaniem jest zamieszczenie na stronie internetowej okienka wyboru (tzw. checkbox) z wyraźnym komunikatem dotyczącym zakresu wyrażonej zgody. Takie rozwiązanie nie naruszy przepisów obowiązującego od 2018 roku Ogólnego Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych tzw. RODO.

Jeśli jesteś zainteresowany pomocą prawną i bezpłatną wyceną skontaktuj się z nami. Kancelaria prawna Kraków.