E-commerce | 16 kwietnia 2014

Czym jest klauzula niedozwolona?

Najprościej mówiąc – klauzula niedozwolona jest zapisem regulaminowym naruszającym prawa konsumenta.

Każdy serwis lub sklep internetowy posiada swój własny regulamin, w którym zawiera podstawowe zasady jego działania oraz wypełnia obowiązki wynikające z obowiązującego prawa. Przedsiębiorcy muszą jednak uważać aby stosowany przez nich wzorzec umowy w postaci regulaminu nie naruszał praw konsumentów. W sytuacji gdy dany zapis regulaminu kształtuje prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy, zapis taki nie jest wiążący. Oznacza to, że pomimo istnienia konkretnego zapisu w regulaminie nie można go zastosować w stosunku do konsumentów.

Przedsiębiorca tym bardziej powinien uważać na stosowane zapisy, gdyż klauzula uznana za niedozwoloną może znaleźć się w rejestrze klauzul niedozwolonych prowadzonym przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. W takiej sytuacji przedsiębiorca narażony będzie na koszty związane z wpisem klauzuli do rejestru oraz znajdzie się na niechlubnej liście przedsiębiorców, których zapisy uznano za niedozwolone.

A zatem jak rozpoznać czy dany zapis jest niedozwolony?

Aby ustalić powyżej poruszoną kwestię należy przeprowadzić pewien test polegający na weryfikacji zamieszczonych zapisów. Za niedozwolone należy uznać te zapisy, które m.in.:

• wyłączają lub ograniczają odpowiedzialność względem konsumenta
• przewidują postanowienia, z którymi konsument nie miał możliwości zapoznać się przed zawarciem umowy;
• uzależniają zawarcie, treść lub wykonanie umowy od zawarcia innej umowy, niemającej bezpośredniego związku z umową zawierającą oceniane postanowienie;
• przyznają przedsiębiorcy uprawnienia do dokonywania wiążącej interpretacji umowy;
• uprawniają przedsiębiorcę do jednostronnej zmiany umowy bez ważnej przyczyny wskazanej w tej umowie;
• wyłączają obowiązek zwrotu konsumentowi uiszczonej zapłaty za świadczenie niespełnione w całości lub części, jeżeli konsument zrezygnuje z zawarcia umowy lub jej wykonania;
• pozbawiają wyłącznie konsumenta uprawnienia do rozwiązania umowy, odstąpienia od niej lub jej wypowiedzenia;
• nakładają wyłącznie na konsumenta obowiązek zapłaty ustalonej sumy na wypadek rezygnacji z zawarcia lub wykonania umowy;
• nakładają na konsumenta, który nie wykonał zobowiązania lub odstąpił od umowy, obowiązek zapłaty rażąco wygórowanej kary umownej lub odstępnego;
• stanowią, że umowa zawarta na czas oznaczony ulega przedłużeniu, o ile konsument, dla którego zastrzeżono rażąco krótki termin, nie złoży przeciwnego oświadczenia;
• przewidują wyłącznie dla przedsiębiorcy jednostronne uprawnienie do zmiany, bez ważnych przyczyn, istotnych cech świadczenia;
• przewidują uprawnienie przedsiębiorcy do określenia lub podwyższenia ceny lub wynagrodzenia po zawarciu umowy bez przyznania konsumentowi prawa odstąpienia od umowy;
• wyłączają jurysdykcję sądów polskich lub poddają sprawę pod rozstrzygnięcie sądu polubownego polskiego lub zagranicznego albo innego organu, a także narzucają rozpoznanie sprawy przez sąd, który wedle ustawy nie jest miejscowo właściwy.